၁။ ယခုရက္ပိုင္း အြန္လိုင္းတြင္ ရွဲ ျဖစ္ၾကေသာ လင့္ခ္ နွစ္ခု ရွိေနၾကသည္။ ဦးေတဇ အင္တာဗ်ဴး (http://www.mizzimaburmese.com/interview/7683-2011-06-07-05-03-50.html) ႏွင့္ ဦးသန္းထြဋ္ေအာင္ ေျပာၾကားခ်က္ ( http://first-11.com/index.php?option=com_content&view=article&id=8808&catid=102&Itemid=177 ) တို႔ ျဖစ္ပါသည္။ ေဖ့ဘုတ္ခ္ ေပၚတြင္ ဆိုလ်ွင္ အခ်ိဳ႕က ကိုးကားခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ ထင္ျမင္ခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေရးၾက၊ ေဆြးေႏြးၾကသည္ ကို ေတြ႔ရသည္။
ဆရာ့ဆရာမ်ား ၏ ေဆြးေႏြးခန္းမ်ားကို တအံ့တဩ ၾကည့္ရင္း ေတြြးရင္း – ထံုးစံ အတိုင္း – ေရွးယခင္က အေရးအသား တစ္ခုကို သတိရသည္။
အထူးသျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေျပာသည့္ တိုတိုနွင့္ လိုရင္း စကား –
“ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔က အေရးၾကီးတယ္။ သာမာန္ လူေတြရဲ႕ အက်ိဳးတရား နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ လက္ေတြ႔ လုပ္ငန္းကိုသာ က်ဳပ္တို႔ ဦးစား ေပးရဖို႔ ရွိပါတယ္ ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရလ်ွင္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး မည္သုိ႔ ျပဳၾကမည္ကို ေဆြးေႏြးေဟာေျပာရာ၌ မိန္႔ၾကားသြားခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ စကား တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းႏွင့္ အထက္ေဖာ္ျပပါ လင့္ခ္ႏွစ္ခု တို႔ကို ယွဥ္တြဲ စဥ္းစားမိေသာ အခါ ×××။
……………………………………..
၂။ ယင္း ေဆာင္းပါးထဲမွာပင္ ဒုတိယ သတိျပဳမိသည့္ စာပိုဒ္ငယ္ေလး တစ္ပိုဒ္ ရွိေသးသည္။ ယေန႔ေခတ္ အစိုးရ ရံုးဌာနမ်ား၊ ပုဂၢလိက ရံုးဌာနမ်ား ( အခ်ိဳ႕/ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ) တို႔တြင္ “ရံုးတြင္း လုပ္နည္းလုပ္ဟန္၊ ရံုးထံုးစံ” ( ၎တို႔ ေျပာေနက် စကားအတိုင္းဆိုလ်ွင္ “Procedure ( ပရိုစီဂ်ာ ) အတိုင္းလုပ္သည္” ) ဆိုျခင္း မ်ား မၾကာခဏ ၾကားရသည္။ ရံုးတြင္း တံဆိပ္ကပ္၊ ေၾကာ္ျငာကပ္ သည့္ စည္းကမ္းမ်ားလည္း အမ်ားအျပား မြစိ – တက္လ်က္ ရွိၾကသည္။ ဟိုဟာ ျဖစ္လ်ွင္ ဟိုေၾကး ဒဏ္တပ္မည္။ သည္ဟာ ျဖစ္လ်ွင္ သည္ေၾကး ဒဏ္တပ္မည္ ဆိုသည္မ်ား ေတြ႕မိ ၊ ၾကားမိေနရပါသည္။ စည္းကမ္း ေသဝပ္၍ ျငိမ္ဝပ္ ပိျပား ေသာ အလုပ္သမား၊ ဝန္ထမ္းေကာင္းမ်ား ျဖစ္လာၾကေစရန္ စိတ္ ေစတနာေကာင္းမ်ား ထားရွိေနၾကျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။
( အလ်ဥ္းသင့္၍ အနည္းငယ္ ဆိုရလ်ွင္ ဝန္ထမ္း အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ ဒဏ္ေၾကး ဟု သတ္မွတ္လ်ွင္ ဆုေၾကးလည္း ရွိရသည္။ ဆုေၾကး မရွိဘဲ ဒဏ္ေၾကး သာ တပ္ထားေသာ စည္းကမ္းသည္ စည္းကမ္း မဟုတ္ေတာ့။ ေျခာက္လွန္႔ေသာ စည္းကမ္းမ်ား၊ မေက်နပ္ခ်က္မ်ား ေပါက္ဖြားလာေစေသာ စည္းကမ္းမ်ားမွ လြဲ၍ အျခားမရွိ။ ဝန္ထမ္းတို႔ ဟူသည္ ယင္းသို႔ ဒဏ္ေၾကး တပ္မွ ေၾကာက္လန္႔၍ စည္းကမ္းေသဝပ္ ၾကမည္ဟု အထင္ရွိလ်ွင္ ယင္းအထင္သည္ ေသးသိမ္ေသာ အထင္အျမင္ သာ ျဖစ္ခ်ိမ့္မည္။ မေက်နပ္မႈမ်ား ၊ ေၾကာက္ရြံ႕မႈမ်ားနွင့္ လည္ပတ္ေနေသာ လုပ္ငန္းစဥ္၏ တိုးတက္ႏႈန္းကို စဥ္းစားၾကည့္ရေပမည္။
ေျပာသည္က ရွိေသးသည္။ “ငါတို႔က ဤသို႔ စည္းကမ္းမ်ိဳး မကပ္ခ်င္၊ မတတ္သာ၍ ကပ္ေနရသည္။ စည္းကမ္းမရွိ၍ ကပ္ေနရသည္” ဟု ဆိုၾကသည္။ သို႔အေၾကာင္း ေၾကာင့္ ဟု ဆိုလ်ွင္ ယင္းသို႔ ဒဏ္ေၾကး ဟူ၍ ကပ္မည့္ အစား “ဆုေၾကး” ဟူ၍ အဘယ္ေၾကာင့္ မကပ္ ၾကသနည္း။ သည္ဟာ မလုပ္လ်ွင္ သည္ေၾကးျဖတ္မည္ – ဟူေသာ စည္းကမ္း အစား – သည္ဟာကို ေက်ပြန္လ်ွင္ သည္မ်ွ ဆုေၾကး ခ်ီးျမွင့္မည္ – ဆိုေသာ စည္းကမ္း ထုတ္ရွိထားပါက လုပ္ရကိုင္ရေသာ ဝန္ထမ္းတုိ႔ အားတက္သေရာ အျပိဳင္အဆိုင္ မၾကိဳးစားဘဲ ေနမည္ မဟုတ္ေခ်။
သို႔ေသာ္ ယခုကာလ ျမင္ေတြ႔ရ သည္မ်ားတြင္ ဆုေၾကး ဟူ၍ မရွိေခ်။ ဒဏ္ေၾကး ( တနည္း အားျဖင့္ ေျခာက္လံုး ) မ်ားျဖင့္သာ – အျပင္ပန္း စည္းကမ္း ေသဝပ္ေနရသလိုလို နွင့္ အတြင္းတြင္ ပုပ္ေဟာင္ လိႈက္စားေနေသာ က်ီးအာသီး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား လည္ပတ္လ်က္ ရွိေနၾကသည္။ —— စကားခ်ပ္ )
ဤေဆာင္းပါးတြင္ ပါဝင္ေသာ ေအာက္ပါ စာပိုဒ္ငယ္သည္ ယင္းတို႔အတြက္ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ပါသည္။
“ဂ်ပန္ေခတ္၌ အတြင္းဝန္ ရံုးတြင္ အလုပ္လုပ္ခဲ့ဖူးသူ တို႔က မၾကာခဏ အတြင္းဝန္ ရံုး လုပ္ထံုး ( Secretariat Procedure ) ဆိုသည္ကို ေျပာေလ့ေျပာထ ရွိၾကသည္။ ထိုသူတို႔တြင္ အခ်ိဳ႕သည္ လုပ္ထံုး လုပ္နည္း ရံုးထံုးစံ တို႔ကို သူတပါးအား ရစ္ပတ္ ခ်ည္ေနွာင္၍ လူမလႈပ္ႏိုင္ေအာင္ ေျခမန္းကြင္း စြပ္သလို စြပ္ေပး တတ္ၾကသည္။ လူက မလႈပ္ ႏိုင္ေသာအခါ အလုပ္လည္း ဘာမ်ွ မျဖစ္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ လုပ္သမ်ွမွာ ေရ ျဖစ္ရသည္သာ မ်ားေပသည္။ ဤသေဘာတရား တို႔ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ နားလည္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရံုးလုပ္ထံုး လုပ္နည္း ဆိုသည္မွာ လုပ္ငန္း တြင္ေအာင္ တီထြင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ၎ ရံုးထံုးစံ မ်ားသည္ လုပ္ငန္း တြင္က်ယ္မႈကို ေနွာင့္ယွက္ေနပါလ်ွင္ ပယ္ရပါမည္ ဟု ေျပာဆိုခဲ့ေလသည္။ ထိုအခ်ိန္က စ၍ ၾကိဳးနီ စနစ္ ဆိုေသာ စကားကို အရာရွိ အရာခံ ေလာကထဲတြင္ အေတာ္ မ်ားမ်ား ေျပာလာၾကသည္။”
……………………………………………
ယင္းသို႔ ေတြးမိစရာမ်ား သည့္ထက္မက ေပးစြမ္းႏိုင္ခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါးမွာ – လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေလးဆယ္၊ ငါးဆယ္ ဝန္းက်င္က ဆရာ ေမာင္ထင္ ေရးသားခဲ့သည့္ “ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ စိတ္ကူးႏွင့္ လက္ေတြ႔” ဟူေသာ ေဆာင္းပါး ျဖစ္ပါသည္။ ေဆာင္းပါး အျပည့္အစံုမွာ ေအာက္ပါ အတိုင္း ျဖစ္ သည္။
…………………………………………….
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ – စိတ္ကူးနွင့္ လက္ေတြ႔
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သည္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ဗိသုကာ ျဖစ္သည္ ။ လြတ္လပ္ေရး ဗိမာန္ကုိ တည္ေဆာက္ေပးသူ ဟု ဆိုလိုသည္။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ လြတ္လပ္ေရး ဗိမာန္ကို တည္ေဆာက္ေပးရံုမ်ွသာ ေပးခဲ့သည္ မဟုတ္။ ထိုဗိမာန္ၾကီး အဓြန္႔ရွည္စြာ တည္ျမဲေစရန္ အလို႔ငွာ အနာဂတ္ကို ေျမွာ္၍ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး စနစ္တို႔ကို ပါ ခ်မွတ္ေပးခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
Read more of this post